


Psilocybine
Actieve dosis:
Therapeutische dosissen gaan van 0,3 tot 0,6 mg/kg, en bedragen meestal niet meer dan 50 mg [1-3].
Duur van de effecten:
Subjectieve effecten worden meestal 20-40 minuten na inname waargenomen. Bij orale toediening van psilocybine verschijnen de maximale bloedplasmaspiegels van psilocine tussen 80-105 minuten en de halfwaardetijd varieert tussen 2 en 3 uur [4]. Piekeffecten treden naar verluidt op na 60-90 minuten en kunnen nog eens 60-120 minuten aanhouden [5]. Alles bij elkaar genomen kunnen de subjectieve effecten 2 tot 6 uur aanhouden [6-8].
EFFECTEN
Afhankelijk van de dosering, de persoon en de setting, kunnen de effecten zich manifesteren als veranderingen in stemming, perceptie en cognitie, ook wel hogere bewustzijnstoestanden genoemd. Deze worden gekenmerkt door visuele en mentale hallucinaties, een verstoord tijdsbesef, verhoogde zintuiglijke ervaringen, synesthesie, desoriëntatie, lethargie en een verbeterd vermogen tot introspectie [12]. Deze lijst is niet uitputtend.
Over het algemeen zijn de fysiologische bijwerkingen niet significant en kunnen volgende omvatten: pupilverwijding (93%); veranderingen in hartslag (100%), inclusief stijgingen (56%), dalingen (13%) en variabele responsen (31%); veranderingen in bloeddruk (84%), waaronder hypotensie (34%), hypertensie (28%) en algemene instabiliteit (22%); veranderingen in rekreflex (86%), inclusief stijgingen (80%) en dalingen (6%); misselijkheid (44%); tremor (25%); en dysmetrie (16%) [8].
WERKINGS-
MECHANISME
Psilocybine (4-PO-HO-DMT) is de gefosforyleerde vorm van psilocine (4-HO-DMT), de eigenlijke psychoactieve stof, die ook in paddo's wordt aangetroffen, zij het in lagere concentraties. Na inname wordt psilocybine snel omgezet in zijn actieve metaboliet psilocine.
Beide stoffen zijn te vinden in de meeste zogenaamde magic mushrooms (paddo’s). Er zijn ongeveer 200 soorten psilocybine-schimmels, die met name behoren tot de geslachten Psilocybe, Panaeolus en Conocybe [10]. Andere soorten paddenstoelen die psilocybine produceren zijn Gymnopilus, Inocybe, Paneolus, Photoliotina en Pluteus. Paddo's worden meestal oraal ingenomen, vers of gedroogd, gemengd in voedsel of verwerkt tot thee.
In wetenschappelijk onderzoek heeft pure psilocybine meestal de voorkeur boven paddo's, omdat het stabieler is en omdat andere verbindingen in deze paddo's de resultaten kunnen verstoren of tot bijwerkingen kunnen leiden [11]. Om deze reden kan er een verschil zijn tussen het innemen van paddo's en pure psilocybine. Mocht je hier meer over willen lezen, dan verwijzen we je graag door naar ons blog artikel dat je hier kunt vinden.
Psilocine werkt meestal als een partiële agonist (activator) op de 5-HT1A/5-HT2-receptoren, meer specifiek de 5-HT2A-, 5-HT2B- en 5-HT2C-receptoren [8]. Het psychedelische effect is afhankelijk van 5-HT2A-[c] activiteit, maar het mechanisme dat ten grondslag ligt aan het langdurige therapeutische effect bij depressieve patiënten is nog onduidelijk [9, 13, 14].
Er wordt gesuggereerd dat neuronale plasticiteit een rol speelt bij dit langetermijneffect van psilocybine en andere psychedelica [9]. Door activering van 5-HT2A-receptoren kan psilocybine de afgifte van neurotrofe factor afgeleid van de hersenen bevorderen, wat op zijn beurt zou kunnen bijdragen aan de langdurige effecten ervan [9].
RISICO'S
In een recensie van Van Amsterdam en collega’s uit 2011 werd geconcludeerd dat het gebruik van paddo's zelden (of nooit) leidt tot lichamelijke of psychische afhankelijkheid, dat acute en chronische bijwerkingen relatief zeldzaam en over het algemeen mild zijn, dat de effecten op de volksgezondheid en de openbare orde zeer beperkt is en dat criminaliteit in verband met het gebruik, de productie en de handel in paddo’s bijna onbestaande is [15].
De auteurs specificeren echter dat vooral aandacht moet worden besteed aan (het weinig voorkomen van) ongevallen en flashbacks, met name wanneer er gebrek is aan goed toezicht op de gebruiker van de paddo’s [15]. Het gebruik van paddo's kan paniekaanvallen veroorzaken, en hoewel dit zeldzaam is, kan het leiden tot ernstige en soms dodelijke ongevallen [15]. Locaties op grote hoogte en water moeten worden vermeden.
De auteurs concluderen verder dat ongevallen voorkomen kunnen worden door een ondersteunende setting met toezicht door een nuchter persoon.
In de context van klinische onderzoeken lijken één enkele of enkele dosissen psilocybine goed te worden verdragen [16].
Fysieke risico's
De toxiciteit van psilocybine is laag. Op basis van de resultaten van studies met dieren is de dodelijke dosis pure psilocybine geëxtrapoleerd naar 6 gram, 240 keer hoger dan de typische dosis van 25 mg die in klinische onderzoeken wordt gebruikt [6].
Om deze niveaus te bereiken door de orale consumptie van paddo's, zouden extreme hoeveelheden moeten worden ingenomen, wat maagpijn, aanhoudend braken en diarree zou veroorzaken. Deze effecten worden niet veroorzaakt door psilocybine/psilocine, maar door de andere verbindingen die in deze paddenstoelen te vinden zijn [15].
Hoewel de lichaamstemperatuur normaal gezien constant blijft, kan een tijdelijke verhoging van de hartfrequentie en bloeddruk optreden [15]. De meest waarschijnlijke oorzaak van deze bijwerking is fenylethylamine, een andere stof in paddo's. Het houdt een risico in voor gebruikers met reeds bestaande cardiovasculaire aandoeningen [11].
Interactie van paddo's met andere drugs
Wanneer er dodelijke slachtoffers vallen na consumptie van paddo's, is dat vaak te wijten aan de combinatie met andere drugs, meestal alcohol [15].
Alcohol kan de productie van metabolieten verhogen die monoamino-oxidase (MAO)-enzymen remmen. Aangezien deze enzymen bijdragen aan de biologische inactivatie van psilocybine, psilocine en andere paddo-verbindingen, zou hun remming kunnen verklaren waarom alcohol de (nadelige) effecten veroorzaakt door paddo's kan versterken [15].
Chocolade bevat ook MAO-remmers, maar de hoeveelheid ervan in reguliere chocolade is klinisch niet relevant [15].
Ten slotte wordt tabaksgebruik geassocieerd met verlaagde niveaus van MAO in de hersenen en in perifere organen. Rokers kunnen daarom meer uitgesproken (nadelige) effecten van paddo's ervaren in vergelijking met niet-rokers [15].
Verslaving
Psilocybine of psilocine zijn niet fysiek of psychisch verslavend [8].
Flashbacks
Vaak genoemde gevaren van psychedelisch drugsgebruik zijn onder meer Hallucinogen Persisting Perception Disorder (HPPD), psychose en "flashback"-verschijnselen [17-19]. Een overzicht uit 2003 van 20 kwantitatieve onderzoeken die gericht waren op HPPD, concludeerde dat er zeer weinig bekend was over deze aandoening [20]. In een recenter onderzoek uit 2010, met een steekproef van 503 recreatieve psilocybine gebruikers, rapporteerden 4 deelnemers (0,8%) spontaan symptomen van HPPD, maar geen van de deelnemers rapporteerde flashbacks [21]. Niettemin kan het risico op langdurige psychosen lager zijn in een gecontroleerde setting en worden minder psychotische symptomen gemeld bij niet-patiëntengroepen (0,08%) in vergelijking met een patiëntengroep (0,2%) [22].
Aangezien psilocybine een toestand induceert die bepaalde aspecten van acute en ontwikkelende stadia van schizofrenie nabootst [23-27], zal de mogelijke rol van hallucinogenen bij het versnellen of verergeren van (blijvende) psychose, andere psychiatrische aandoeningen, en langdurige visuele perceptuele stoornissen, nauwkeuriger moeten worden onderzocht [15].
Bij schizofrene patiënten kan de consumptie van paddo's een acute psychotische toestand veroorzaken die ziekenhuisopname noodzakelijk maakt [28].
GESCHIEDENIS & ONDERZOEK
Over de hele wereld zijn er meerdere paddestoelachtige primitieve grotschilderingen, houtsnijwerk en sculpturen ontdekt. Deze artefacten zouden een bewijs kunnen zijn van vroeg primitief gebruik van psilocybine-bevattende paddenstoelen, maar er is geen consensus onder onderzoekers.
De oudste voorbeelden zijn de rotstekeningen van het Tassili-n-Ajjer Plateau in Alegria. Deze schilderijen dateren uit de late Neolithische periode tot 1000 voor Christus en daarna. Er is een figuur te zien met wat lijkt op vuisten vol paddenstoelen en uit de armen en benen ontspruitende paddenstoelen [29- 31].
Hierna zijn er koloniale verslagen van Spaanse missionarissen die het rituele en/of medicinale gebruik van psychedelische paddenstoelen door inheemse Amerikanen in de 17e eeuw beschrijven [32]. In de jaren dertig verrichtte een botanicus, Richard Evans Schultes, een pioniersrol in onderzoek naar het gebruik van sjamanistische paddenstoelen in Mexico.



Figuur 1 – figuur 2 – figuur 3
De moderne geschiedenis en populariteit van psilocybine en psilocybine bevattende paddenstoelen in de VS en Europa, begon in de vroege jaren 1950, toen amateur-etnomycoloog Robert Gordon Wasson en zijn vrouw Valentina Pavlovna het rituele gebruik van paddenstoelen bestudeerden en ervoeren in het Mazatec dorp Huautla de Jiménez in Mexico.

Ze maakten kennis met deze heilige paddenstoelen ceremonies, Veladas, door María Sabina. Zij was de eerste Curandera, een Mazatec sjamaan of genezer die westerlingen aan deze rituelen liet deelnemen.
De publiciteit die volgde op de publicaties van Watson veroorzaakte een toestroom van westerlingen die de door paddenstoelen veroorzaakte hallucinaties wilden ervaren. Deze ongewenste aandacht zorgde voor problemen in de dynamiek van de gemeenschap. Sabina werd verbannen en haar huis werd afgebrand. Ze had later spijt dat ze deze praktijken bij Wasson had geïntroduceerd [33].
Op een van zijn expedities nam Wasson de Franse mycoloog Roger Heim mee, die ze daarna wist te kweken in zijn laboratorium in het natuurhistorisch museum in Parijs. In 1958 stuurde hij monsters naar de chemicus Albert Hofmann, die LSD uitvond. Hofmann slaagde erin psilocybine te isoleren en later in zijn laboratorium te synthetiseren.
Het Zwitserse farmaceutische bedrijf Sandoz, waar Hofmann werkte, bracht psilocybine op de markt onder de naam Indocybin en verkocht het aan artsen en psychiaters over de hele wereld voor experimenteel gebruik.

Twee van de meest bekende en baanbrekende onderzoeken naar psilocybine waren het Concord Prison Experiment en het Marsh Chapel Experiment.
Het Concord Prison Experiment werd tussen 1961 en 1963 uitgevoerd in de zwaarbeveiligde gevangenis in Concord, Massachusetts, VS, door een team van Harvard-onderzoekers onder leiding van Dr. Timothy Leary. Het was gericht op het nagaan van de effecten van psilocybine-geassisteerde psychotherapie op het recidivepercentage van veroordeelden. De eerste resultaten waren veelbelovend [34], maar een volgende review [35] bracht methodologische vooroordelen aan het licht die deze positieve resultaten in twijfel trokken.
In het Marsh Chapel Experiment, ook wel het Goede Vrijdag-experiment genoemd, diende psychiater en theoloog Walter Pahnke psilocybine toe aan een groep godsdienststudenten tijdens de Goede Vrijdag-mis in de Marsh Chapel van de Boston University in 1962. De onderzoeker wilde nagaan of psilocybine echte mystieke ervaringen zou kunnen oproepen. Net als bij de Concord-studie waren de gerapporteerde resultaten positief, maar nogmaals, een vervolgonderzoek [36] dat 25 jaar later werd uitgevoerd, vond enkele methodologische zwakheden, maar het trok de resultaten van het onderzoek wel niet in twijfel. De meeste deelnemers herinnerden zich de ervaring als één van de belangrijkste gebeurtenissen in hun leven. Een van de deelnemers, de theoloog Huston Smith, werd later een vooraanstaand auteur op het gebied van religieuze kwesties, en een fervent verdediger van het idee dat de mystieke ervaringen die door psychedelica worden opgewekt, niet verschillen van spontane mystieke ervaringen [36-37].
Het eerste verbod op psilocybine werd in 1966 in de Verenigde Staten ingevoerd, tegelijk met het verbod op LSD. In de jaren zeventig was het onderzoek naar psilocybine en psychedelica in het algemeen tot een stilstand gekomen. Deze verboden werden ingevoerd door de Nixon-regering en maakten deel uit van "the War on Drugs" [38].
In juni 2011 verklaarde de Global Commission on Drug Policy dat "De wereldwijde oorlog tegen drugs is mislukt, met verwoestende gevolgen voor individuen en samenlevingen over de hele wereld. Vijftig jaar na de invoering van het Enkelvoudig VN-verdrag inzake verdovende middelen, en jaren nadat president Nixon de ‘war on drugs’ van de Amerikaanse regering lanceerde, zijn fundamentele hervormingen in het nationale en wereldwijde drugsbestrijding beleid dringend nodig" [39].
Sinds de heropleving van psychedelisch onderzoek in het begin van de jaren negentig, is psilocybine een van de meest populaire stoffen in wetenschappelijke studies. Volgens onderzoeker Matthew is dit te wijten is aan verschillende factoren. Allereerst heeft psilocybine al een gekende achtergrond in de basistoxicologie en -farmacologie, omdat het in de jaren vijftig en zestig een van de meest bestudeerde klassieke psychedelische stoffen bij mensen was. Daarom moest het niet de vele fundamentele veiligheidsstudies doorlopen, zoals bij een nieuwe stof wel het geval is. Ten tweede is de duur van de effecten, vijf tot zes uur, handiger in een professionele context, vergeleken met de 10 tot 12 uur van LSD en mescaline. En ten slotte ligt psilocybine politiek veel minder gevoelig dan LSD, dat vaak nog in verband wordt gebracht met de tegencultuur van de jaren zestig [40].
Recent en lopend onderzoek naar psychedelisch ondersteunde therapie met psilocybine, richt zich op angst bij levenseinde, posttraumatische stressstoornis (PTSS), tabaks- en alcoholverslaving, depressie, obsessief-compulsieve stoornis (OCS) en clusterhoofdpijn, maar ook naar het vermogen van deze stof om creativiteit te stimuleren en mystieke ervaringen op te wekken [41].
REFERENTIES
[33] Estrada, Álvaro, (1976) Vida de María Sabina: la sabia de los hongos (ISBN 968-23-0513-6)
[41] Pollan, M. 2019. How to Change Your Mind: The New Science of Psychedelics. Harlow, England: Penguin Books.